Naplecznik stalowy (nr inw. MP/AH/175)

Jest to element kirysu chroniący plecy. Kirysy płytowe pojawiły się w uzbrojeniu wojsk europejskich w XIV wieku. Przechodziły wiele zmian konstrukcyjnych, jednak przetrwały na polach bitew aż do początku XX wieku.

Wywinięte krawędzie usztywniają cały element – dzięki temu jest on wytrzymalszy mimo użycia cieńszej blachy. Na ramionach widoczne są pozostałości po mocowaniu go do brakującego napierśnika. Przy szyi fragment naplecznika wyciągnięty jest nieco do góry, dzięki temu lepiej chroni obojczyk przed ciosami zadawanymi z góry.  Rejon obojczyka starano się chronić podczas walki w zbrojach jak najskuteczniej, gdyż jego złamanie miało kilkaset lat temu znacznie poważniejsze konsekwencje niż dziś. Jego nastawienie i poprawne zrośnięcie się często było niemożliwe przez co uraz ten mógł raz na zawsze uczynić człowieka niezdolnym do pełnienia służby wojskowej. Tego typu elementy zbroi płytowej chroniące obojczyk były częścią pełnej zbroi płytowej jednak czasami noszono je także oddzielnie. Stały się one popularnie dopiero w XVI wieku.

Opracowanie: Michał Smoliński

Přední plech (kyrys) (nr inw. MP/AH/175)

Jedná se o část zbroje sloužící k ochraně trupu. Plátové kyrysy se ve výzbroji evropských armád začaly objevovat ve 14. století. Kyrys se udržel v mnoha podobách ve vojenské výzbroji až do počátku 20. století.

I přes použití tenkého plechu, zaručoval právě zesílený okraj kyrysu jeho pevnost. Na ramenou jsou viditelné pozůstatky po náramenících. V oblasti krku je horní okraj plechu přizvednut, aby chránil klíční kost před údery svrchu. Zranění klíční kosti a její následná léčba totiž způsobovala v minulosti daleko větší problémy, než je tomu dnes, a častokrát se tak stávalo, že v důsledku tohoto zranění byl člověk natrvalo vyřazen z aktivní vojenské služby. Tyto kyrysy se tak staly základním prvkem plátové zbroje, nosit jej však bylo možné i samostatně. Na popularitě získaly v 16. století. 

Zpracování: Michał Smoliński
Překlad: Jakub Mamula

Powrót

Baner

Projekt "Bogactwo kulturowe zabytków architektury Zlatych Hor i Prudnika / Kulturní bohatství památek Zlatých Hor a Prudniku" jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz ze środków budżetu państwa. Przekraczamy granice"