Pruska strzelba z pierwszej połowy XIX w. (nr inw. MP/AH/114)

Długość całkowita broni to 122 centymetry, posiada mosiężne okucia. Zewnętrzna powierzchnia lufy jest ośmioboczna. Strzelba posiada zamek kapiszonowy.

Lufa strzelby jest gwintowana, czyli posiada na wewnętrznej powierzchni śrubowe nacięcia, które wprawiają wylatujący pocisk w ruch wirowy. To sprawia, że lot pocisku jest zdecydowanie stabilniejszy, a strzał celniejszy. Broń palną gwintowano już w średniowieczu. Tę technologię  odkryto w wieku XV. Z roku 1498 znamy dokument poświadczający gwintowanie luf w niemieckim warsztacie w Augsburgu. W roku 1520 technikę gwintowania luf udoskonalił August Kotter, zbrojmistrz z Norymbergii.  Z czasem technologia ta stawała się coraz bardziej popularna (choć w pełni upowszechniła się dopiero w XIX stuleciu). W XIX wieku zaczęto gwintować także lufy dział.

Wykonywanie broni gwintowanej jest trudniejsze od wyrobu egzemplarzy gładkolufowych. Wymaga większych nakładów pracy i obliczenia odporności lufy. Gwintowana lufa musi bowiem posiadać większą wytrzymałość, gdyż wirujący w niej pocisk wywiera na nią znacznie większą energię niż ma to miejsce w broni gładkolufowej.

Opracowanie: Michał Smoliński

 


Pruská puška z první poloviny 19. století (nr inw. MP/AH/114)

Celková délka této zbraně činí 122 cm. Má mosazné kování, osmibokou hlaveň s perkusním zámkem.

Puška má drážkovaný vývrt hlavně, který při výstřelu uděluje projektilu rotaci, která výrazně zvyšuje jeho stabilitu a přesnost. Tento typ hlavní se začal používat již ve středověku, respektive od 15. století. Zápis z roku 1498 připomíná existenci augšpurské dílny, vyrábějící drážkované vývrty hlavní. V roce 1520 je zdokonalil norimberský zbrojmistr August Kotter. Postupem doby nabíralo drážkování vývrtu hlavní na popularitě, i když k jejímu plnému rozšíření došlo až v 19. století. V tomto věku začaly být drážkovány i hlavně děl.

Výroba zbraní s drážkovaným vývrtem hlavně byla složitější, vyžadovala vyšší náklady na práci než výroba hlavně s hladkým vývrtem. Drážkovaná hlaveň musela být pevnější, neboť rotující střela vyvíjí větší energii na hlaveň než střela v hladké hlavni.

Zpracování: Michał Smoliński
Překlad: Jakub Mamula

Powrót

Baner

Projekt "Bogactwo kulturowe zabytków architektury Zlatych Hor i Prudnika / Kulturní bohatství památek Zlatých Hor a Prudniku" jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz ze środków budżetu państwa. Przekraczamy granice"